Jakie buty ochronne lub robocze - poradnik

In: Warsztat On: czwartek, sierpnia 25, 2016 Hit: 6761

Pracownik, który wykonuje różnego rodzaju prace budowlane, w warsztacie lub zakładzie produkcyjnym, powinien być wyposażony w specjalną odzież oraz obuwie robocze/ochronne. Przy wyborze odpowiednich butów roboczych/ochronnych musimy wziąć pod uwagę kilka ważnych aspektów, które opiszemy w poniższym artykule.

Buty robocze, czyli jakie

W zależności od zagrożeń, przed którymi buty robocze mogą zabezpieczać można wyróżnić:

  • Obuwie bezpieczne (S - "safety") - posiada właściwości ochronne w postaci podnosków, których wytrzymałość na uderzenie wynosi 200 J. 

  • Obuwie ochronne (P - "protective") - posiada właściwości ochronne w postaci podnosków, których wytrzymałość na uderzenie wynosi 100 J.

  • Obuwie zawodowe (O - "occupational") - posiada cechy ochronne przeznaczone do ochrony przed urazami, które mogą się pojawić w miejscach pracy. Przeznaczone jest do codziennego użytkowania tam, gdzie nie jest wymagana ochrona palców stopy za pomocą podnosków. 

Właściwości ochronne butów do najcięższych prac

Na początku musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, przed jakimi czynnikami zewnętrznymi buty ochronne powinny nas zabezpieczyć. Mowa tu chociażby o odporności na nacisk, uderzenia lub przebicie. Równie ważną kwestią jest ochrona przed poślizgnięciem się. Dobrej jakości buty ochronne posiadają odpowiednio przyczepne podeszwy, które zapewniają stabilne trzymanie, nawet na powierzchni, która jest pokryta olejem, płynami eksploatacyjnymi aut lub bywa po prostu śliska.

Przy zakupie butów ochronnych warto zapoznać się z oznaczeniami, które powiedzą nam, do jakich prac nadaje się dane obuwie. Odpowiednie oznaczenia informują, jakimi siłami można na nie działać (uderzenia, nacisk).

Buty robocze wyprodukowane zgodnie z normą EN ISO 20345 są oznaczone literą "S":

  • SB - buty z tym oznaczeniem gwarantują podstawowy poziom bezpieczeństwa, podnosek wytrzymuje uderzenia do 200 J, strona zewnętrzna buta wykonana jest z podwójnej warstwy skóry lub innego materiału o zbliżonej wytrzymałości;

  • S1 – posiadają cechy zgodne z SB; mają także właściwości antyelektrostatyczne, charakteryzują się absorpcją energii w części piętowej, która zamknięta jest podeszwą antypoślizgową;

  • S2 – cechy zgodne z S1, a dodatkowo posiadają wodoodporny wierzch (nie przepuszcza wody przez min. 1 godzinę);

    dysponują ochroną na poziomie S1 oraz są nieprzemakalne, dedykowane do prac na budowie;

  • S3 – posiadają właściwości klasy S2 oraz podpodeszwa lub wkładka jest odporna na przebicie, sama podeszwa urzeźbiona;
  • S4 - cechy zgodne z S1 oraz wyposażone są w podeszwę antypoślizgową;

  • S5 - cechy zgodne z S4, a podpodeszwa lub wkładka odporne są na przebicie oraz mają urzeźbioną podeszwę. 

Buty ochronne wyprodukowane zgodnie z normą EN ISO 20346 są oznaczone literą "P" i znajdują zastosowanie w pracy, w trakcie której istnieje ryzyko uderzeń do 100 J. W ramach tej normy rozróżniamy następujące kategorie:

  • PB - buty ochronne wyposażone w podnosek 100 J, dysponują odpornością na oleje, beznynę oraz inne rozpuszczalniki;

  • P1  - posiadają podnosek 100 J, zabudowaną piętę, odporność na oleje, benzynę i rozpuszczalniki organiczne. Oprócz tego charakteryzują je właściwości antyelektrostatyczne, absorbcja energii w części piętowej;
  • P2 - cechy analogiczne jak P1, wzbogacone o nieprzepuszczalność wody;

  • P3 - właściwości jak P2, poszerzone o odporność podeszwy na przebicie oraz urzeźbienie podeszwy;

  • P4 - podnosek 100 J, zabudowana pięta, odporność na benzynę/oleje/rozpuszczalniki, właściwości antyelektrostatyczne, absorbcja energii w części piętowej oraz wodoszczelność;
  • P5 - cechy P4 oraz dodatkowo odporność na przebicie.


Buty robocze wyprodukowane zgodnie z normą EN ISO 20347 są oznaczone literą "O". Nie posiadają noska i są zaliczane do obuwia zawodowego:

  • O1 - zabudowana pięta, właściwości antyelektrostatyczne, absorbcja energii w części piętowej, odporność na węglowodory i olej napędowy
  • Q2 - jak O1 plus nieprzepuszczalności wody;

  • O3 - analogicznie jak O2 plus odporność podeszwy na przebicie oraz urzeźbienie podeszwy;
  • O4 - zabudowana pięta, właściwości antyelektrostatyczne, absorbcja energii w części piętowej, wodoszczelność;

  • O5 - jak O4 plus odporność podeszwy na przebicie oraz urzeźbienie podeszwy.

Wygoda użytkowania

Oprócz właściwości ochronny buty powinny być po prostu wygodne, ponieważ chodzimy w nich często przez wiele godzin. Przy zakupie butów roboczych powinniśmy zwrócić uwagę na to, aby pięta przylegała do buta, a sam był o ok. Pół centymetra dłuższy od stopy. Buty ochronne lub robocze nie mogą być za małe ani uciskać stopy, ponieważ w trakcie pracy może ona spuchnąć.

buty ochronne robocze na budowę do warsztatu spawania

Wysokość buta/cholewki

Wysokość buta to parametr, który jest uzależniony od charakteru wykonywanej pracy. Do prac w magazynie, hali, suchym środowisku przeznaczone są zazwyczaj półbuty. Główną ich zaletą jest oddychalność.

Z kolei w przypadku prac budowlanych, drogowych dobrym rozwiązaniem są wyższe buty (trzewiki, półbuty), które mają podnosek oraz są odporne na przebicie. Buty ochronne lub robocze na budowę powinny być także nieprzemakalne (norma S4, S5).

Jak dbać o buty ochronne lub robocze

Buty ochronne/robocze mają z racji swojego przeznaczenia wysoka wytrzymałość, ale nie znaczy to, że nie trzeba o nie dbać. Jeśli będziemy poddawać je regularnej konserwacji, zaprocentuje to ich dłuższą żywotnością. Zanim zaczniemy używać butów ochronnych/roboczych pamiętajmy o tym, aby zabezpieczyć je odpowiednim impregnatem lub pastą do butów. Powinno się także używać łyżkę do zakładania i zdejmowania butów.

Jeśli dojdzie do przemoczenia butów ochronnych należy pamiętać o właściwym ich osuszeniu. Nie można ich suszyć na kaloryferze, lecz trzeba do tego użyć gazet, którymi wypychamy środek buta, aż do całkowitego wyschnięcia. Buty ochronne/robocze należy systematycznie czyścić, ponieważ nigdy do końca nie wiadomo, czy dana substancja pozostawiona na nich przez dłuższy czas nie spowoduje uszkodzenia buta.